کلینیک مدیران آریا آموزش مدیران
حواس شما
این کلمات سه گانه را در نظر بیاورید: یادگرفتن، به خاطر سپردن، فراموش کردن.
حالا سه گانه ای دیگر: دریافت اطلاعات، حمل اطلاعات از انبار موقت مغز به انبار دائمی، یادآوری هنگام نیاز.
هرآنچه از طریق حواس ( بینایی، شنوایی، بویایی، چشایی، لامسه) به شما می رسد اطلاعات محسوب می شود.
انسان ها اکثر اطلاعات خود را از طریق چشم ها به دست می آورند. اما بینایی تنها منبع جمع آوری اطاعات ما نیست. شنوایی در رتبه دوم است، گرچه بقیه ی حواس خیلی فاصله دارند.
لحظه ی مرگ و زندگی
حافظه ی کوتاه مدت همان طور که از نامش پیداست، اطلاعات را به مدت طولانی نگه نمی دارد . پس از مدتی این اطلاعات یا به حافظه ی بلند مدت می روند یا نابود می شوند.”لحظه ی بسیار مهمی است”. اگر اطلاعات باقی بمانند، بعدها قابل استفاده خواهند بود.گاهی این اطلاعات مدتی بعد صاحب اهمیت خاصی میشوند. به عنوان مثال ممکن است پاسخ سوال امتحان باشند.
“حافظه در روابط اجتماعی اهمیت دارد”
حافظه قابل تقویت است
تغذیه ی مناسب، ورزش مداوم و تمرکز، حافطه را تقویت می کنند. بعضی ها عقیده دارند،حافظه فقط با تمرکز بر مطلب تقویت می شود، می گویند: حافظه یعنی تمرکز، تلاش و تکرار.
پس روی هر موضوعی که مایل هستید به خاطر بسپارید تمرکز کنید، و با تلاش و تکرار آن سعی کنید موضوع را در حافظه خود ثبت کنید.
دوستی دارم که بازیگر است به نظرتان چطور گفتار نقشش را حفظ میکند؟
دوست بازیگر من از حافظه ی تصویری “هنگام خواندن متن”، حافظه ی شنیداری “هنگام بلند خواندن متن”، و حافظه ی جسمی “هنگام تمرین روی صحنه” استفاده میکرد.با این کار چندین جاده ی عصبی را به مجموعه ای واحد از اطلاعات متصل میکرد.این نکته بسیار مهم است.
او از اصل “تکرار” هم استفاده می کرد. تکرار، مسیرهای عصبی موجود را تقویت میکند(مسیر جدیدی ایجاد نمی کند). این نکته هم بسیار مهم است، دوست بازیگر من روی خط به خط نقشش “تمرکز” میکرد. ” اطلاعات از اندام های حسی به حافظه ی کوتاه مدت می روند و بعد به حافظه ی دراز مدت می رسند، این مسیر همان شبکه ی اعصاب است”.
مغز هرچه بیشتر مورد استفاده قرار گیرد، شبکه ی داخلی اش تقویت می شود و بیشتر اکسیژن دریافت می کند. اگر از مغز استفاده نشود، شبکه ی داخلی اش خراب میشود، اکسیژن کمتری میگیرد، کم اثرتر میشود،ضعیف و بی خاصیت می شود.
در یک آزمایش دو گروه موش را در شرایطی مشابه قرار دادند: محیط یکسان، غذای یکسان، فعالیت و استراحت یکسان،. تنها تفاوت آنها این بود که یک گروه اسباب بازی داشت و گروه دیگر نداشت. وقتی مغز این دو گروه بررسی شد، مغز گروهی که اسباب بازی داشت، بزرگ تر و سنگین تر بود. “مغز انسان نیز با فعالیت رشد میکند”.
حافظه یکی از بزرگترین راز های زندگی است. یک روز استفان هاوکینگ (فیزیکدان) پرسید: چرا انسان گذشته را به یاد می آورد ولی از آینده هیچ نمی داند؟ سوال ساده ای است که پاسخ بسیار مشکلی دارد.
هــ . مـــ (اول نام و نام خانوادگی یک شخص است) سال ها از تشنج رنج می برد.تشنج نتیجه ی طوفان های الکتریکی است که در مغز رخ می دهد. تشنج را به شیوه های مختلف، از جمله با دارو، درمان میکنند.البته در موارد شدید جراحی نیز مطرح میشود. هـــ . مــــ یکی از همین موارد بود که بخش کناری مغزش را برداشتند.
این نوع درمان آخرین تیر محسوب می شود. عوارض وحشتناکی همچون فراموشی هم در پی دارد. گرچه با وجود این خطر باز هم ارزشش را دارد. جراحی انجام شد. تشنج هـــ . مـــ از بین رفت. فراموشی حادث شد اما از نوع عجیبی بود که به آن فراموشی پیش رو (آینده) میگویند.
هــ . مـــ آنچه را قبل از برداشتن قسمت کناری مغزش به خاطر سپرده بود، به یاد می آورد: کودکی، مدرسه، اقوام، دوستان و همه چیز تا قبل از عمل، اما دیگر هیچ چیز یادش نمی ماند.هنوز هرروز صبح که از خواب بیدار میشود، انگار صبح روز عمل است. توانایی به خاطر سپردن حین عمل از بین رفت.
هــ . مـــ یادگرفت تصویر داخل آینه را نقاشی کند.اگر تصور میکنید کار راحتی است خودتان امتحان کنید. آیینه، کاغذ سفید، مداد و کاغذ گیر، وسایل لازم هستند. وقتی هــ . مـــ این کار را یاد گرفت، توانست آن را تکرار کند اما اگر می پرسیدید این کار را چه موقع یاد گرفته است، چیزی یادش نمی آمد. شما دو سال اول زندگیتان را به یاد دارید؟ چطور غذا خوردن، راه رفتن و صحبت کردن را یاد گرفتید؟ هنوز هم این کارهارا بلد هستید ولی یادتان نمی آید چه موقع آنها را یاد گرفته اید!
پس، حافظه چند نوع است. یکی حافظه ی وقایع خاص است، دیگری حافظه ی یادگرفتن مهارت هاست. کودک حافظه ی وقایع ندارد ولی حافظه ی مهارتی بسیار قدرتمندی دارد. وقتی قسمت کناری مغز هــ . مـــ را برداشتند، او حافظه ی وقایع جدید را از دست داد، اما حافظه ی مهارتی اش سالم باقی ماند. این حافظه را حرکتی هم می گویند. به طور حتم مکان حافظه ی حرکتی با مکان حافظه ی وقایع در مغز متفاوت است.
گزیده ای از کتاب چگونه صاحب حافظه ای برتر بشویم؟ / مولف: مایکل کورلند، ریچارد لوپاف/ مترجم: فرشاد نجفی پور/ چاپ دوم/ ۱۳۹۰
